Aşırı Terleme Şikâyetinin Psikolojik Etkileri

Terleme vücudumuzun ısısının dengelenme ve yaralanmasını sağlayan fizyolojik bir olaydır. Ancak bazı nedenlerden dolayı vücutta aşırı terleme meydana gelebilmektedir. Sağlık açısından çok problem olmasa da aşırı terleme şikâyetinin psikolojik etkileri kişinin yaşamını olumsuz etkileyebilmekte ve kişiyi rahatsız edebilmektedir. 

Normal düzeyde vücudun dengesi için önemli olan ancak aşırı olduğunda kişiyi olumsuz etkileyen terleme ile ilgili merak edilenler:

Terleme Nedir?

İnsan vücudunun belirli bir ısıda olması sağlık açısından önem taşımaktadır. Terleme vücudun bu ısı dengesini sağlamaya yarayan fizyolojik bir olaydır. İnsan vücudunda bazı yerlerde daha yoğun olmakla birlikte milyonlarca ter bezi bulunmaktadır. Ter bezleri sempatik sinir sistemi tarafından kontrol edilmekte ve istem dışı çalışmaktadır. Ter bezleri tarafından salgılanan ter, buharlaşarak vücut ısısını düşürerek dengelenmesini sağlamaktadır.

Aşırı terleme (Hiperhidrozi) nedir?

Vücutta ısının ayarlanması beynin kontrolünde gerçekleşmektedir. Buna bağlı olarak da terleme de beyinin kontrolü altında gerçekleşmektedir. Hormon, duygusal faktör ve fiziksel aktivitelerin etkilediği ısı merkezi; farklı nedenlerden dolayı vücutta aşırı terleme meydana gelmesine neden olabilmektedir. Genel ya da bölgesel olabilen aşırı terleme durumuna hiperhidrozis denir. 

Aşırı Terlemenin Nedenleri Nelerdir?

Aşırı terleme problemi primer (bölgesel) ve seconder olarak ikiye ayrılmaktadır.

Primer terlemeler genellikle bir probleme dayalı olmadan sağlıklı kişilerde ortaya çıkabilmektedir.

Nedenleri şunlardır:

• Aşırı stres,
• Hızlı hareket etme,
• Endişe, 
• Yenilen yiyecekler (baharatlı, acı) vb. gibi etkenlerden kaynaklanabilmektedir.

Seconder terleme genellikle bazı hastalık belirtileri arasında olabilmektedir. 

Seconder terlemeye neden olan hastalıklar şunlardır:

• Diyabet,
• Tiroid hastalıkları,
• Obezite,
• Akciğer hastalıkları,
• Menopoz,
• Böbreküstü bezi hastalıkları,
• Kanser,
• Anksiyete gibi psikolojik rahatsızlıklar,
• Enfeksiyona bağlı hastalıklar,
• Kalp yetmezliği gibi hastalıklar aşırı terlemeye neden olabilmektedir.

Bununla birlikte ilaç kullanımı, zehirlenme gibi durumlarda da aşırı terleme meydana gelebilmektedir.

Yukarıda belirtilen nedenlerin dışında kalıtsal ya da hiçbir sağlık problemi ve dış etken olmadan da hastada aşırı terleme meydana gelebilmektedir. Hasta durduğu yerde bile terlemektedir. Bu durum genel olarak sağlık açısında bir soruna yol açmazken yeterli sıvı tüketilmediğinde vücutta su kaybına (dehidrasyona) neden olabilmektedir. Bununla birlikte aşırı terleme şikâyetinin psikolojik etkileri kişinin yaşamını olumsuz etkileyebilmektedir.

Aşırı terleme sonucunda kişinin yaşadığı psikolojik etkiler şunlardır:

• İş yaşamında; iş ortamında aşırı terleme sonucunda ortamda rahat hissedememe, kıyafetlerde iz ve leke oluşumu, koku, el sıkışma, yakın çalışmalarda zorluk yaşama, ofis malzemeleri (kalem, mouse vb.) zorluk yaşama gibi problemler ile karşılaşma durumları yaşanabilmektedir.
• Sosyal yaşamında ve özel yaşantısında; bulunduğu ortamda yakın ilişkiler kurmada ve temas etmede problemler, koku vb. sorunlar ile karşılaşılabilmektedir.
• Günlük yaşamınızda kapı, kapak vb. açma, yürüme, çeşitli malzeme ve materyal kullanımında sıkıntılar oluşabilmektedir.

Aşırı Terlemenin Tedavisi Var Mı?

Aşırı terleme probleminin tedavisinde öncelikle neden önemlidir. Eğer bir hastalık kaynaklıysa öncelikle hastalığın tedavisi yapılmalıdır. Bunun dışında gelişen aşırı terleme problemleri için farklı tedavi yöntemleri bulunmaktadır.

Tedavi öncesinde kişinin terleme probleminin;

• Çocukluk ya da ergenlik çağından itibaren başlamış olması,
• Ailede aynı öykünün olması,
• En az 6 ay boyunca aşırı terlemenin olması,
• Problemin iki taraflı ve simetrik olarak görülmesi,
• Günlük yaşamı olumsuz etkilemesi gibi etkenlere bakılmaktadır.

Aşırı terleme probleminde cerrahi ve medikal olarak iki şekilde tedavi uygulanmaktadır. 

Cerrahi Yöntemler

ETS Yöntemi:

Bu yöntem kapalı olarak uygulanan cerrahi bir işlemdir. Koltuk altı bölgesine bir kesi atılır. Bu kesiden içeri girilerek terlemeye neden olan sempatik sinirler kesilir ya da klip yerleştirilir. Bu şekilde aşırı terleme problemi önlenebilmektedir. Ancak cerrahi bir işlem olduğu için çeşitli komplikasyon ve riskler oluşabilmektedir.

Medikal Yöntemler :

İlaç Tedavisi

  Çeşitli ilaç, solüsyon, pudra gibi terlemeyi azaltıcı ürünler kullanılabilmektedir. Ancak uzun süreli ilaç kullanımda çeşitli yan etkileri görülebilmektedir. Bu nedenle uzun süreli ilaç tedavisi önerilmez.

İyontoforez

Çok sık kullanılan bu yöntem el, ayak ve koltuk altı bölgesi için uygulanmaktadır. El ve ayaklar musluk suyu doldurulmuş, içinde (+) ve (-) elektronlar bulunan kap içine konur. İyontoforez cihazı ile elektrotlara 5-20 mA‘lik düz akım verilir. Koltuk altı içinse içinde elektrot bulunan ıslatılmış pet kullanılır. Uygulama ortalama 30 dk. olup 15- 20 seans tekrarlanabilir. Uygulama yapılan kişilerde terlemede azalma görülürken, yaz aylarında haftada bir seans uygulanarak problemin yenilenmesi önlenebilmektedir. Hamile ve kalp pili olan kişiler dışında genellikle sağlıklı herkese uygulanabilmektedir.

Botoks

Son yıllarda özellikle kırışıklıklar için kullanılan botoks terlemeyi önlemede de başarılı sonuçlar verebilmektedir. El, ayak ve koltuk altına enjekte edilen botoks içerdiği bileşenler sayesinde sempatik sinirlere etki ederek terlemede azalmayı sağlayabilmektedir. Kişiden kişiye değişiklik göstermekle birlikte etkisi 2 ila 6 ay sürebilmektedir.

 Hera Derma Kliniğinde botoks uygulamaları ile aşırı terleme şikâyetlerini önlemeye yardımcı olunmaktadır. Uzman kontrolünde gerçekleştirilen botoks işlemi ile el, ayak ve koltuk altı gibi bölgelerde aşırı terleme problemi; güvenilir ve sağlıklı bir şekilde çözümlenebilmektedir